Geçtiğimiz gün Abhazya Cumhuriyeti Türkiye Temsilcisinin Türkiye’den sınırdışı edildiğini öğrendim. Hemen herkes gibi benim de ilk başta aklıma “Gürcistan baskısı” geldi doğal olarak. Gürcistan baskısı Türkiye’de neler yaptırmadı ki? Abhaz Çocukları sınırdan içeri sokturmadı mı? Kadıköy’de seçim engelletmeye çalışılmadı mı? ve bunlar daha o kadar sıcak[taze-yeni] şeyler ki ve belki artık soğuyan o kadar çok şeyi unuttuk ki; bilinçaltımız Abhazya’ya yönelik herşeyi otomatik Gürcistan’a bağlıyor. Ama geçtiğimiz saatlerde kaynağını tespit edemediğim bir yerlerden temsilcinin FETÖ terör örgütünün okullarında okuduğu için sınırdışı edildiğini dolaşıma sokunca, ilk başta aklıma gelen “Gürcistan baskısı” biraz buğulanmadı değil. Düşünmeye başladım. Çünkü Türkiye’de bırakın FETÖ’cü olmayı, FETÖ’nün bu ülkede iktidar ortağıyken en büyük düşmanı olan aydınlar bugün ünvanlarından, görevlerinden ihraç ediliyor, özlük hakları ellerinden alınıyor ve hatta tutuklanıyorlar bile.
Çünkü artık açıklanmak istenmeyen herşeyin sebebi “FETÖ”.
Nasıl olsa Türkiye’de bu terim iktidar için epey prim yapan bir araç.
Çünkü FETÖ var diye Yenikapı’da bir araya gelen baskıcılar topluluğu, yeter derece de uzlaşarak Anayasayı değiştirmek için de FETÖ var diye bir araya gelebildiler. Ne var yani? diyorsanız söyleyeyim: çünkü bugün iktidarı tek zihniyette iki koalisyon gücü temsil ediyor. Henüz birkaç yıl önceye kadar bu iki kuvvet ellerinden gelse birbirini bir kaşık suda boğmak istiyordu. FETÖ olmasaydı; birbirini bir kaşık suda boğmak isteyen bu iki kuvvet nasıl bir araya gelip Anayasa değiştirecek çoğunluğa gelebilirdi? Neyse..! Abhazlar böyle şeyleri konuşmayı da, okumayı da, düşünmeyi de pek sevmezler genelde. Konumuz da Türkiye iç siyaseti değil. Konumuza dönelim!
Türkiye yasal yollarla Türkiye’de bulunan birini sınırdışı ederken mutlaka bazı gerekçelere dayandıracaktır, belki şaşırılabilir ama Türkiye dış dünyaya yönelik hala hukuk ile temas kuran bir devlettir çünkü.
Yani Abhazya Temsilcisi FETÖ okulunda okumuşta olsa, Gürcistan yönetimi Abhazya Temsilcisinin Türkiye’de olmasını istemiyor da olsa Türkiye çıkıp bu kişi “FETÖ okulunda okudu” veya bu kişiyi “Gürcistan istemiyor” diyerek sınırdışı edemez. İlk başta Türkiye’deki Abhaz toplumunu temsil eden STK’ların Abhaz halkını Türkiye hangi gerekçelere dayanarak sayın temsilciyi sınırdışı etti diye bilgi vermeleri gerekir.
Ancak AbhazFed yarım sayfalık kamuoyu bilgilendirmesinde uzun uzun yazmış ama bu konuyla ilgili en ufak bir bilgilendirme yapmamıştır. “Gürcistan baskısından bağımsız olmadığı” tahminden ötesi dışında yazılamamıştır bile. Bu da benim için bu konunun Gürcistan baskısından bağımsız olabileceği anlamına geliyor. Abhaz Fed’in bunu bilgi olarak değil de tahmin olarak yazması ya kendilerinin bu konuda bilgi alamaması ya da alınmış bilgiyi belki yarım sayfalık açıklamalarında satır aralarına sinmiş bazı sebeplerden dolayı “yazamaması” olabileceği düşüncesi uyandırıyor.
Şimdi gelelim arka mahallede neler konuşulduğuna!
Rusya Federasyonu bir kaç gün önce PYD’yi terörist olarak tanımadıklarını açıklamıştı. Bu açıklama Türkiye ile Rusya arasında çıkan “Uçak Krizi” sorununun çözülmeye başlanmasından sonra Rusya’nın Türkiye’yi kızdıracak en büyük açıklaması oldu diyebilirim. Bu konuyu uluslararası ajansları sorgulayarak öğrenebilirsiniz. Rusya’nın PYD’yi terör örgütü olarak tanımadığı açıklamasına kadar Türkiye ile Rusya arasından su sızmıyordu son günlerde. Türkiye’deki tüm Çerkes, Abhaz, Çeçen yani Kafkasya kökenli toplumlar bilir, Türkiye kendisine sığınmış Çeçen mültecileri Rusya’ya teslim etmeye bile başlamıştı. Daha öncesinde Türkiye BM’e, ABD’ye ve AB’ye PYD konusunda atar yaparken sürekli “Şangay Beşlisi”ni ortaya sürmekten de çekinmiyordu. Türkiye’nin Suriye’de en büyük düşman gördüğü ve asla uzlaşmak istemediği, devrilsin diye MİT yardımcılığıyla Suriye’ye tır tır silah gönderdiği Esad konusuna bile olumlu bakmaya başlamıştı.
Son 3 gün içinde ne oldu?
Rusya Federasyonu, Suriye’de Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) terör örgütüne karşı sahada en etkili mücadeleyi yürüten PYD’yi terör örgütü olarak tanımadığını açıkladı.
Türkiye ile ABD en üst düzeyde iletişim kurdular ve ABD bir telefonluk sürede CIA Başkanını Türkiye’ye gönderdiğini açıkladı. CIA Başkanı bugün ve önümüzdeki günlerde Türkiye’de iktidar ve ortaklarıyla görüşecek.
Türkiye Abhazya’nın Türkiye Temsilcisini sınırdışı etti
ve son aldığım bilgilere göre Türkiye Rusya’ya iade etmeyi taahhüt ettiği 12 Çeçen’den sadece 1ini iade etmişti. Geri kalanını iade etmeyeceği söylenmeye başlandı.
Peki son 1 hafta içinde ne oldu?
Rusya Federasyonu yetkilileri Suriye’de rejim güçleri ile Kürt güçleri arasında uzun bir zamandan bu yana diyalog çabaları kuruyorlardı.
Açıkçası Suriye Rejim güçlerinin Rusya’ya direnmesi zaten mümkün değil zira Rusya olmasaydı rejimin bu vekalet savaşlarında çoktan çökeceği artık herkesin bildiği bir şey. PYD ise ABD öncülüğündeki koalisyon ile ortak davranıyordu. Hatta bu davranış Türkiye’yi rahatsız ediyor ve Türkie ile ABD’nin de arasını açıyordu. Bunları çok iyi hatırlayacaksınız. PYD her ne kadar ABD öncülüğündeki koalisyon ile ortak davranış sergilese de Rusya ile de uzak durmuyordu, PYD’nin artık Suriye’de yerli bir oyun kurucu olduğu gerçek ve tüm batılı güçler de, Rusya’da bunu kabul ediyor.
Türkiye ise Uçak kriziyle aralarının açıldığı ve devlet büyüklerinin “emri ben verdim” “bir daha olsa yine yaparız” gibi açıklamalar yapmaktan geri durmadığı Rusya ile ABD ve AB’nin PYD tutumu yüzünden kriz sırasında tüm söylediklerini yutarak bir araya gelmişti. Batıya “benim size ihtiyacım yok, benim alternatif Şangay Birliğim var” bile demişti. İşte şimdi arka mahallede Türkiye’nin Rusya ile PYD yüzünden yeni bir kriz dönemine girdiğini fısıldayanlar var.
Fısıltılar öyle laf olsun diye söylenmiş şeyler değil. AbhazFed’in “gürcistan’dan bağımsız olduğuna inanmıyoruz” görüşünden daha somut dayanakları olan şeyler.
Velev ki öyle. Velev ki Türkiye ile Rusya tekrar bir krize girdi diyelim. Olmuş, olabilecek şeyler bunlar. Devletler çıkarları için vardır, dün çıkarları örtüşürken el tutuşur, bugün çıkarları çakışırken kavga ederler. İşte Çerkeslerin de Abhazların da anlamadığı şey bu: Devlet zaten bir çıkar mekanizmasıdır. Devlet vatan değildir, vatan coğrafyadır. Devlet coğrafya üstünde kurulmuş büyük bir çıkar kurumudur.
Hemen kafanızı karıştırmayın!
Bunların devletler için olağan şeyler olduğunu hatırlayın. Devletler arasında bir zamanların en büyük düşmanları, şimdinin en büyük dostluklarını kuruyorlar. Bugünün en büyük düşmanları da yarının en büyük dostluklarını kurabilirler ve kuracaklardır da.
Burada önemli olan şey; yaşanılan bu şeylerin sizin çıkarlarınıza nasıl etki bıraktığıdır.
Türkiye ile Rusya’nın her krizinde en çok etkilenen halklar Abhazlar ve Çerkeslerdir.
Çerkeslerin yurdu Rusya Federasyonunun içinde, Abhazların yurdu ise yanıbaşında kendini yutmak için an kollayan ve dünyanın Rusya hariç her tarafından destek alan Gürcistan’ın kenarındadır. Yani coğrafyamız Rusya’ya, nüfusumuz Türkiye’ye dahildir.
Türkiye ile Rusya arasında başlayan uçak krizi esnasında Abhazlara yönelik “Abhazar “daha” iyisini bilir ama” başlığıyla bir yazı kaleme almıştım.
O zaman da aşağıdaki ifadeleri kullanmıştım:
Görünen Köy neresidir?
Eğer bende, Türkiye’de cümle alemin ısrarla sözünü ettikleri “Kafkas Diasporası”nı biraz tanıyorsam, nicelik Türkiye öncelikli, nitelik Abhazya öncelikli bir serüvenin peşine düşecek. Niceliğin bugüne kadar yapmadığı gibi yine, muhasebe yapacağını sanmıyorum ama niteliğin bunu örgütleyecek bir tartışması tetiklemesi, onlarca yıldır olduğu gibi yine “an meselesi” Türkiye’de tarihinden, yurdundan çoktandır vazgeçmiş, ulusal aidiyet hissi bulunmayan, kendini Abhazlığa folklorik düzeyde yakın, siyasal düzeyde uzak hisseden Abhazların ezici çoğunluğunu, görünen köy neresi sorumuzun yürüyeceği sonuca varımın bir yolu varsayabiliriz. Umarım ki, yanılırım. Çünkü eğer yanılırsam, “Düşlenen köy neresidir?” sorumuzun yürüyeceği souna varımın bir yolunu tartışmak hem kolay hemde anlamlı olur..
Düşlenen Köy Neresidir?
Düşlenen köy; Abhaz diasporasının bu krizde iki tarafından da bir maşası olmayı reddetmesidir. İki tarafında kendisini zorladığı sonucu ancak Abhaz diasporasının yardımlarıyla Abhazya hükümeti bir fırsata çevirebilir. Türkiye yıllardır Abhazya’nın bağımsızlığını tanımadığı gibi, Abhazya’nın iradesini tanımayan faşist Gürcü yönetimlerini, Abhazya’yı kurşunlayabilsin, bombalayabilsin diye askeri hibelere boğdu. Yetmedi, Abhazya’daki seçimlere yönelik Türkiye’de kurulan bir sandığı engellemek için yaptıkları henüz ortada, unutulacak gibi değil. Türkiye Abhaz Diasporası; işte iki tarafında ilgisine girdiği böyle bir günde, Türkiye’nin Abhazya’yı tanıması ve Gürcü yönetiminin faşist uygulamalarına desteğini kesmesi için bir siyaset üretebilir, bunun üzerine bir politika yürütebilir. Zaten mevcut durumda; Abhazya hükümetinin Rusya taleplerini gerçekleştirmekten başka çaresi olmadığını da anlamak gerekiyor. Bir tarafta, kendisini nato destekli gürcistan işgalinden korumak için her türlü desteği veren bir Rusya, diğer tarafta ise kendisi işgal edilsin diye gürcistan’ı askeri hibelere boğan bir Türkiye. Abhazya’nın, Abhaz diasporası olmadan yapabilecekleri yeterince açık değil mi?
Şimdi ise tekrar söylüyorum, devletin (Türkiye’nin, Rusya’nın, Abhazya’nın) politikaları değişebilir, bugün iyiyken, yarın kötü olabilir.. bugün kötüyken de yarın iyi olabilir. Önemli olan Abhazların yurdu ile bağıdır, yurduyla aralarında geliştirdikleri karşılıklı bağlar olmalıdır. Devletin politikasını “vatan” kavramına sığdırıp Türkiye’de doğmuş büyümüş Abhazları konsolide etmekte veya Abhazya aiditenini yüreğinde hisseden Abhazların bu duygusunu manipüle ederek konsolide etmekte yararsız. Kamuoyunun önüne bir STK’nın, coğrafyasında yaşamayan bir halkı temsil eden bir STK’nın böyle manipülatif yaklaşım sergilemesi de çok yararsız.
Abhazlar şapkayı çıkaracak ve düşünecekler: Türkiye ile Rusya arasında gerçekleşen her sürtüşme niye hep bize zarar veriyor diye.
Karar verecekler!
Ya kaderleri Türkiye ile Rusya’nın akıbetine bağlı sürecek ya da alternatif bir kader için çalışacaklar!
Bugün her ne kadar birileri “ne şiş yansın, ne kebap” mantığıyla çarşaf çarşaf yazıp hiçbir şey anlatamasa da görecekler ki bu zihniyet yarın hem şişi hem kebabı yakacak.
